कोरोना व्हायरसची तीन प्रमुख लक्षणं आहेत. यापैकी एक त्रास होऊ लागला, तरी चाचणी करून घेणं आवश्यक आहे. कोरोना व्हायरसची जगभरात अनेक ठिकाणी दुसरी लाट आलेली दिसत आहे. त्यामुळे कोरोना व्हायरसची लक्षणं तात्काळ ओळखून चाचणी करण्यासाठी लगेच प्रयत्न करण्याची गरज आहे.

कोरोना व्हायरसची लक्षणं कोणती?

ONSने नुकत्याच केलेल्या एका पाहणीनुसार कोरोनाच्या नवीन व्हेरियंटचा संसर्ग झालेल्या लोकांमध्ये जुन्या व्हेरियंटच्या संसर्गाच्या तुलनेत खोकला आणि घसा खवखवणं, थकवा आणि स्नायूदुखी जास्त तीव्रपणे जाणवते.

यापैकी कोणतीही लक्षणं दिसू लागताच ताबडतोब चाचणी करून घेणं गरजेचं आहे. शिवाय चाचणीचा अहवाल येईपर्यंत कोणत्याही कारणासाठी घराबाहेर पडू नये.

तुमच्या कुटुंबियांनी वा सोबत राहणाऱ्यांनीही टेस्टचा रिझल्ट येईपर्यंत घरीच थांबणं योग्य आहे.

अमेरिकेच्या सेंटर फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन (CDC) नुसार थंडी वा हुडहुडी भरणं, कणकण जाणवणं, स्नायूदुखी आणि घसा खवखवणं ही देखील कोरोना व्हायरसचा संसर्ग झाल्याची लक्षणं असू शकतात.

संसर्गाची लागण झाल्यापासून लक्षणं दिसू लागेपर्यंत साधारण 5 दिवसांचा कालावधी लागतो. पण कधीकधी हा काळ 14 दिवसांचाही असू शकतो असं वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन सांगते.

तुमची टेस्ट पॉझिटिव्ह आल्यास त्या व्यक्तीने अलगीकरणात – आयसोलेशनमध्ये रहावं आणि पुढच्या प्रक्रियेसाठी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. तर घरातल्या इतरांनीही विलगीकरणात म्हणजेच क्वारंटाईन होणं गरजेचं आहे. घरी क्वारंटाईन होताना काय काळजी घ्यायची हे तुम्ही इथे वाचू शकता.

कोव्हिड सगळ्यांमध्ये सारखाच आढळतो का?

नाही. कोरोना व्हायरसचा शरीरातल्या विविध अवयवांवर परिणाम होऊ शकतो आणि त्याची वेगवेगळी लक्षणं दिसू शकतात.

40 लाख लोकांच्या माहितीचा अभ्यास करून संशोधकांनी कोव्हिडचे 6 उप-प्रकार ठरवले आहेत.

कोव्हिडचे प्रकार

उलट्या होणं, अतिसार वा पोट बिघडणं आणि पोटात दुखणं ही लक्षणं लहान मुलांमध्ये आढळल्यास ती कोरोना व्हायरसच्या संसर्गाची असू शकतात, असं संशोधक सांगतात.

लहान मुलांना जर उलट्या, जुलाब होत असतील, पोटात कळा येत असतील तर ती कदाचित कोरोनाची लक्षणं असू शकतात असा दावा ब्रिटीश संशोधकांनी केलाय.

खोकला झाला, म्हणजे कोव्हिड आहे का?

फ्लू आणि इतर काही संसर्गांची लक्षणं आणि कोव्हिडची लक्षणं यात बरंचसं साधर्म्य आहे. त्यामुळेच तुम्हाला आढळणारी लक्षणं ही सर्दीची, फ्लूची की कोव्हिडची यातला फरक समजून घ्या. शंका असल्यास चाचणी करून घेणं, कधीही चांगलं.

आपल्याला कोव्हिड झालाय की नाही हे जाणून घेण्यासाठी कोणती चाचणी करायची, कोव्हिड संदर्भातल्या विविध चाचण्यांचा अर्थ काय, हे समजून घेण्यासाठी क्लिक करा – कोरोनाची लक्षणं जाणवल्यावर कोणती टेस्ट करायची?

लहान मुलांमध्ये कोणती लक्षणं आढळतात?

कोरोना संसर्गाच्या दुसऱ्या लाटेमध्ये आता लहान मुलांमध्येही संसर्गाची लक्षणं आढळण्याचं प्रमाण वाढलेलं आहे. नेहमीच्या ताप, कोरडा खोकला – घसा खवखवणं, धाप लागणं, तोंडी चव किंवा वास जाणं या लक्षणांसोबतच मुलांमध्ये इतरही वेगळी लक्षणं दिसतायत.

दुसऱ्या लाटेत लहान मुलांमध्ये आढळलेली वेगळी लक्षणं

अधिक माहितीसाठी वाचा – लहान मुलांमध्ये कोव्हिड-19ची कोणती लक्षणं आढळतात? MIS-C म्हणजे काय?

कोव्हिड चाचणी पॉझिटिव्ह आली तर काय करायचं?

कोव्हिड चाचणी पॉझिटिव्ह आली, तर तुमची लॅब तुमच्यासोबतच आरोग्य यंत्रणेलाही याची माहिती देते.

ही माहिती मिळाल्यानंतर स्थानिक आरोग्य यंत्रणा वा महापालिका तुमच्याशी संपर्क साधेल.

पण तोपर्यंत तुम्ही आयसोलेशनमध्ये राहणं महत्त्वाचं आहे. कोव्हिड पॉझिटिव्ह असणाऱ्या व्यक्तीने घरातल्या इतर व्यक्तींपासूनही लांब, एका खोलीत स्वतंत्र रहावं.

पॉझिटिव्ह व्यक्तीच्या कुटुंबियांनीही क्वारंटाईन व्हावं.

पॉझिटिव्ह व्यक्तीला आढळणारी लक्षणं सौम्य असतील आणि इतर कोणतेही विकार नसतील, तर ते डॉक्टरांच्या आणि आरोग्य यंत्रणेच्या सल्ल्यानुसार घरीच 10 दिवस अलगीकरणात राहू शकतात. डॉक्टरांच्या सल्ल्याने घरीच औषधं घ्यावीत.

घरातल्या इतर सदस्यांनीही इतरांपासून 10 दिवस दूर राहण्यासाठी घराबाहेर पडू नये.

होम आयसोलेशन वा होम क्वारंटाईनमध्ये नेमकी काय काळजी घ्यायची याविषयी तुम्ही इथे वाचू शकता.

तुम्हाला जर सौम्य लक्षणं आढळत असतील तर पॅरासिटमॉलसारखं औषध घेऊन, भरपूर आराम आणि पातळ पदार्थांचं सेवन केल्याने तुम्हाला बरं वाटू शकतं. पण यासाठी जनरल प्रॅक्टिशनर – फॅमिली डॉक्टर वा केमिस्टकडे जायला घराबाहेर पडू नये. डॉक्टर तुम्हाला फोनवरून सल्ला देऊ शकतात.

पण पॉझिटिव्ह व्यक्तीला मध्यम वा तीव्र लक्षणं असतील, तर आरोग्य यंत्रणेच्या सल्लानुसार त्यांना कोव्हिड केंद्र वा हॉस्पिटलमध्ये दाखल केलं जाईल. तुमचा रिपोर्ट पॉझिटिव्ह आल्यास काय करायचं, आरोग्य यंत्रणेला कोणत्या फोन नंबरवर संपर्क साधायचा याविषयी वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा.

लोकांनी हॉस्पिटलमध्ये केव्हा जावं?

कोरोना व्हायरसची बाधा झालेले बहुतांश जण अंगदुखी, सर्दी -तापातून आराम आणि तापाची गोळी पॅरासिटमॉल घेऊन बरे झालेले आहेत. पण, जेव्हा श्वास घ्यायला त्रास झाला, शरीरातली ऑक्सिजनची पातळी कमी झाली, तर मात्र तात्काळ हॉस्पिटलमध्ये जायला हवं. डॉक्टर अशावेळी रुग्णाच्या छातीचा एक्स-रे काढून छातीत किती कफ साठला आहे ते पाहतात. त्यानुसार रुग्णाला ऑक्सिजनचा पुरवठा द्यायचा की थेट व्हेंटीलेटरवर ठेवायचं याचा निर्णय घेतला जातो.

जर तुम्हाला श्वास घ्यायला खूपंच त्रास होत असेल तर तुम्ही लगेचच कोव्हिड-19 साठी असलेल्या राष्ट्रीय हेल्पलाईन नंबरला संपर्क करा. या राष्ट्रीय हेल्पलाईनचा नंबर आहे +91-11-23978046 (मोबाईलवरून लावताना 011 डायल करावा). किंवा 1075 या नंबरवर फोन करूनही संपर्क साधता येईल.

तसंच, कोरोनाची बाधा झाल्याचं पॅथोलॉजी रिपोर्टमध्ये कळलं. तर पुढे काय करायचं याची सविस्तर माहिती खालील बातमीत दिलेली आहे.

आयसीयूमध्ये नेमकं काय होतं?

अत्यंत गंभीर आजारी झालेल्या रुग्णांवर आयसीयूमध्ये उपचार केले जातात. कोरोनाग्रस्त रुग्णांना ऑक्सिजन मास्कद्वारे प्राणवायू मिळतो. रुग्णाला शक्य होत नसेल तर नाकापर्यंत नळीही पोहोचवली जाते.

अगदीच एखाद्या रुग्णाची परिस्थिती जास्त गंभीर झाली तर त्याला आयसीयूमध्ये व्हेंटिलेटरवर ठेवण्यात येतं. यात एक नळी थेट नाक किंवा तोंडामार्गे शरीरात टाकली जाते. या नळीतून मोठ्या प्रमाणात ऑक्सीजन हा थेट फुप्फुसापर्यंत पोहचवला जातो.

व्हेंटिलेटरबद्दल सविस्तर माहिती तुम्हाला पुढच्या बातमीत मिळेल.

कोरोनापासून संरक्षण कसं करावं?

कोरोना विषाणूचा प्रसार खोकला किंवा शिंकेतून बाहेर पडणाऱ्या छोट्या-छोट्या थेंबांमधून किंवा हे थेंब पडलेल्या जागी स्पर्श केलेला हात नाका-तोंडाला लागल्यानं होत असल्याचं आतापर्यंतच्या संशोधनातून दिसून आलं आहे.

तसंच गर्दीच्या ठिकाणी अशा संसर्गाचा धोका जास्त असल्याचं तज्ज्ञांनी वारंवार सांगितलं आहे.

त्यामुळे कोरोनाचा संसर्ग होऊ नये, यासाठी खालील गोष्टी नियमितपणे करा –

मास्क वापरल्यामुळे खरंच कोरोना रोखता येता का, याबाबत WHO अजूनही खात्रीशीरपणे सांगू शकत नसल्याचं म्हणतंय. पण तोवर गर्दीच्या ठिकाणी जाणार असाल तर तो नक्कीच वापरा.

वयोवृद्ध किंवा आधीपासून श्वसनाचे दम्यासारखे विकार असणारे लोक, मधुमेह आणि हृदरोग असणाऱ्या व्यक्तींना कोरोना व्हायरसचा संसर्ग झाल्यास ते गंभीररित्या आजारी पडण्याची शक्यता जास्त असते.

अशा रुग्णांवर उपचार करताना त्यांना श्वास घ्यायला मदत दिली जाते आणि शरीराची रोगप्रतिकारक्षमता वाढवण्याचा प्रयत्न केला जातो.

आता अनेक देशांमध्ये कोरोना व्हायरसवरची लस आलेली आहे. जर तुम्ही एखाद्या संक्रमित व्यक्तीच्या संपर्कात आलात तर तुम्ही काही दिवसांसाठी इतरांपासून विलग व्हायला हवं.

अशा लोकांनी डॉक्टर वा औषधांसाठीही घराबाहेर पडणं टाळावं.

तुम्हाला लक्षणं आढळल्यानंतर स्थानिक आरोग्य सेवा अधिकारी किंवा महापालिका कर्मचाऱ्यांना योग्य माहिती द्या. तुम्ही पॉझिटिव्ह असाल, तर तुमच्या संपर्कात कोण कोण आलंय याचं कॉन्टॅक्ट ट्रेसिंग होऊन त्यांची तपासणी होणं गरजेचं आहे.

लक्षणं दिसू लागली तर रिपोर्ट येईपर्यंत थांबू नका. त्याआधीच अलगीकरणात जा